Dit jaar zijn twee personen met een grote rol in de miniaturen- en verzamelaarswereld overleden.
Mario Besana (1925 - mei 2009)
Mario stichtte in 1966 samen met zijn broers Ugo en Martino Mebetoys. De naam was samengesteld uit
Mechanical
Besana
Toys. In 1:43 is met name de A-serie bekend waaronder o.a. de Alfaatjes A-3 (Giulietta TI), A-4 (2600), A-18 (Duetto), A-45 (Iguana), A-46 (Junior Zagato) en nog een aantal meer. Gezocht (en vaak stevig aan de prijs) is de A-65 Duetto 'Giro d'Italia' met drie fietsjes achterop. Hij bestaat in minimaal 6 uitvoeringen (drie kleuren x 2 sponsornamen). In 1969 werd Mebetoys aan Mattel verkocht. Een tijdje stonden beide namen nog naast elkaar op de doos. De hype van de lichtlopende wieltjes was losgebarsten en de Sputafuoco-reeks (vuurspuger/spitfire) werd geïntroduceerd, maar ook de oude A-reeks kreeg nieuwe wieltjes.
Een Alfetta uit de A-serie (A-76) met 'Hot Wheels', te herkennen aan de nogal lelijke 'drie-spaaks' wielen.
Kennelijk kroop het bloed waar het niet gaan kon, in 1973 begon Mario met Martoys, wat al spoedig werd omgedoopt in Bburago, waarbij de eerste B staat voor
Besana en de rest voor
Burago di Molgora, het plaatsje even ten oosten van Monza waar de productie plaatsvond. Aanvangelijk stond ook nog 'HAT' (voor Hobbies and Toys) als een soort merknaam op de doos, dat verdween later.
Een vroege Bburago, nog met 'HAT' op de doos.
Bburago komt de eer toe grote schalen groot te hebben gemaakt (om niet te zeggen 'Big scales, Big sales'). Aanvankelijk vooral met de 1:24 schaal met op Alfa gebied o.a. Alfetta's, Giulietta's (116-serie), Alfetta GT's, etc. Later met de 1:18, beginnend met de destijds zeer spectaculaire Rolls Royce Camarque (die in feite 1:22 was, want te groot voor de doos). Van Alfa Romeo verscheen onder andere de 8c 2300 Spider. Naar onze huidige maatstaven nogal speelgoed-achtig, maar het was destijds van een voor diecast ongekende detaillering. De eerste tekenen van de schifting onder de diecast productie tussen puur speelgoed en verzamelaarsmodellen.
Het succes in de grote schalen bleef niet onopgemerkt en de concurrentie brandde los. In 1994 verwierf Bburago zijn grootste concurrent Polistil SpA, maar uiteindelijk heeft Bburago het onderspit moeten delven. Ik vermoed dat dat deels kwam doordat de arbeidskosten in Italië te hoog waren en voor een ander deel doordat Bburago kwalitatief (detaillering) onvoldoende progressie maakte.
Ik moet bekennen dat het me best een beetje triest stemde toen ik vernam dat Bburago het loodje had gelegd, ook al had ik groter dan 1:43 als verzamelgebied afgesloten en was de 1:43 (4000-)serie mij te veel speelgoed. Het faillissement werd in 2006 uitgesproken (na de nodige schandalen wegens frauduleuze praktijken), de naam en modellen werden overgenomen door de sterk opgekomen Chinese concurrent Maisto.
Bronnen: toycollector.com, wikipedia.it en 'Made in Italy', door Edward Force.
Deze maand overleed Donald Kaufman, grondlegger van het inmiddels gesneuvelde K-B Toys en eigenaar van een 10.000 stuks omvattende verzameling oud speelgoed.
Opmerkelijk: zo groot als zijn verzameling was, Kaufman onderzocht van elk van zijn items de achtergronden en wist alles van kleine variaties in kleur en uitvoering.
Mooi: Voor sommige verzamelaars is het schokkend als een verzameling wordt opgedoekt maar Kaufman beleefde er plezier aan: "het is er tijd voor en ik zie de spullen graag bij andere verzamelaars terechtkomen".
Lees hier
het hele verhaal.